Walerian Sobisiak - młodość i okres II światowej
Walerian Sobisiak urodził się 27 listopada 1924 roku w Rawiczu. Jego ojciec, Jakub, był przed wojną woźnym w Korpusie Kadetów, matka, Teodora z domu Krauze, pracowała w okresie międzywojennym w Fabryce Szczotek, po wojnie w szwalni.
Po ukończeniu sześciu klas szkoły powszechnej Walerian Sobisiak wstąpił w 1937 roku do rawickiego Korpusu Kadetów. 1 września 1939 roku został zmobilizowany i wcielony do I Baonu Obrońców Lwowa. Walczył w jego obronie do 22 września 1939 roku, do rozwiązania batalionu przez Armię Radziecką.
W czasie okupacji pracował fizycznie w Rawiczu w różnych firmach niemieckich. 1 września 1944 roku w ramach akcji „Einsatz”, został wywieziony do kopania okopów. Najpierw do Mórkowa - Lipno Nowe, a następnie do Turzej Wilczej pod Włocławkiem.
Okres powojenny, czyli edukacji Waleriana Sobisiaka ciąg dalszy
Po zakończeniu II wojny światowej Walerian Sobisiak wrócił do Rawicza i kontynuował w gimnazjum przerwaną naukę. Świadectwo dojrzałości otrzymał w maju 1947 roku. Rozpoczął później studia ekonomiczno-polityczne na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. W ich trakcie studiował również na drugim fakultecie - prawie. W czerwcu 1951 roku uzyskał dyplom magistra nauk ekonomiczno-politycznych i potem - dyplom magistra prawa.
Walerian Sobisiak - jak prawnik i ekonomista został kulturoznawcą
Po studiach Walerian Sobisiak rozpoczął pracę naukowo-dydaktyczną w Zakładzie Ekonomiki Przemysłu Instytutu Włókien Łykowych. W 1959 roku związał się na stałe z Uniwersytetem Poznańskim. Pracował w Katedrze Etnografii.
W 1960 roku obronił pracę doktorską „Rozwój latufundium Biskupstwa Poznańskiego w XVI-XVIII wieku”. Habilitował się w 1968 roku. Odtąd na etacie docenta związał się z Międzywydziałowym Studium Kulturalno-Oświatowym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, którego - jako Podyplomowego Studium Kultury i Turystyki UAM - od roku 1976 był kierownikiem. Równocześnie aktywnie uczestniczył w tworzeniu Instytutu Kulturoznawstwa, którego przez wiele lat był wicedyrektorem, prowadząc jednocześnie Zakład Metod Upowszechniania Kultury.
Żródlo zdjęcia: Instytut Kulturoznawstawa w Poznaniu. Pierwszy rocznik studentów Instytutu Kuklturoznawstawa przy UAM w Poznaniu
Od roku 1974 rozpoczął współpracę z nowo powstałym Wydziałem Turystyki i Rekreacji Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Przeszedł wszystkie stopnie naukowe i 16 października 1985 roku uchwałą Rady Państwa otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych.
Badania etnograficzne i przemian kulturowych
Walerian Sobisiak był sekretarzem zespołów badawczych nad kulturą ludową Wielkopolski oraz nad przemianami kulturowymi na Ziemiach Zachodnich. Pełnił wiele funkcji na uniwersytecie, był m.in. wicedyrektorem Instytutu Kulturoznawstwa, kierownikiem Podyplomowego Studium Kultury i Turystyki. W ostatnich latach życia przedmiotem jego zainteresowań naukowych stały się głównie przemiany kulturowe w środowiskach polonijnych w Europie Zachodniej.
Jego zainteresowania naukowo-badawcze związane były początkowo z historią gospodarczą, a potem z historią, etnografią i kulturą południowych regionów Wielkopolski. Od lat 70. z pasją podjął w swoich badaniach problematykę polonijną, koordynując prace zespołu badawczego w ramach problemu międzyresortowego „Przemiany kulturowe zbiorowości polonijnych”. Były to studia nad dziedzictwem imigrantów przeniesionych w nowe środowisko i formami jego utrzymywania w kulturowo obcym otoczeniu. Ukoronowaniem koncepcji „kultury rodzimej” Polonii, którą wyznawał i stosował stała się monografia „Kultura rodzima Polonii Zachodnio-europejskiej" (wydana w 1983 roku).
Był także członkiem Komitetu Badań Polonijnych PAN, Europejskiego Towarzystwa Etnograficznego z siedzibą w Paryżu, jak również Społecznej Rady Programowej w Pałacu Kultury w Poznaniu.
Nigdy nie zapomniał o rodzinnym mieście. Uczestniczył w pracach Koła Przyjaciół Rawicza oraz Rawickiego Towarzystwa Kulturalnego, będąc inicjatorem i twórcą Muzeum regionalnego w Rawiczu, W dowód uznania za swoją działalność regionalną otrzymał odznaki Zasłużonego Działacza miasta Poznania, Województwa Poznańskiego i Leszczyńskiego.
Działalność Waleriana Sobisiaka w Związku Harcerstwa Polskiego
Jedną z ważnych kart działalności Waleriana Sobisiaka jest jego aktywność harcerska. Do ZHP wstąpił w 1935 roku dzięki inicjatywie nauczyciela i równocześnie drużynowego, phm. Przewoźnego, działającego przy Szkole Powszechnej nr 2 w Rawiczu. W 1938 roku uzyskał stopień młodzika, a po wznowieniu działalności ZHP w maju 1945 roku, wstąpił do drużyny harcerskiej im. Zawiszy Czarnego. Na przełomie 1945 i 1946 roku został powołany na członka Komendy Hufca w Rawiczu, a w maju 1946 roku - na przybocznego Hufca. Od 1 stycznia 1946 roku był równocześnie drużynowym III drużyny harcerskiej im. Stefana Czarnieckiego, pełniąc tę funkcję do początku 1948 roku, gdy objął funkcję hufcowego.
Był organizatorem wielu biegów harcerskich, pochodów, ognisk i balów sylwestrowych organizowanych dla mieszkańców Rawicza. W lipcu 1945 roku kierował reprezentacją rawickiego Hufca na powitanie wracającego z wygnania Prymasa Polski ks. kardynała Augusta Hlonda w Żmigrodzie. Kierował również powitaniem w Domku Harcerskim arcybiskupa Walentego Dymka w czasie jego wizytacji parafii rawickiej.
W połowie 1949 roku Walerian Sobisiak został zdymisjonowany przez komendanta Wielkopolskiej Chorągwi Harcerzy, Czesława Karcza. Odebrano mu książeczkę harcerską i krzyż. Oficjalnym powodem dymisji było trwanie przy dotychczasowej ideologii harcerstwa. Od tego czasu Walerian Sobisiak nie udzielał się w ZHP ani w Rawiczu, ani w Poznaniu.
Nagła śmierć w czasie prowadzonego egzaminu
Walerian Sobisiak zmarł nagle 1 czerwca 1987 roku, w czasie pełnienia funkcji przewodniczącego komisji egzaminacyjnej na studia zaoczne z zakresu kulturoznawstwa. Pochowany został w rodzinnym grobowcu na rawickim cmentarzu.
W 1994 roku Towarzystwo Przyjaciół Rawicza wystąpiło do burmistrza MiG Rawicz z wnioskiem o nadanie jednej z ulic miasta imienia Waleriana Sobisiaka. Dotychczas ten postulat nie został spełniony.
Źródła: przyjaciele.rawicza.pl, Instytut Kulturoznawstwa przy UAM w Poznaniu
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.