Hazackie palenie żuru. Inscenizacja w Zielonej Wsi [ZDJĘCIA]

Stary, hazacki obrzęd "palenia żuru" sięga XVI wieku. Zwyczaj ten obrósł z czasem w szereg obrzędów, które opracowali i spisali dla potomnych Anna i Franciszek Brzeskotowie, małżeństwo hazackich regionalistów, założycieli zespołu ludowego "Wisieloki".

Jak czytamy w opisie Muzeum Ziemi Rawickiej, żur - bezmięsna zupa, na zakwasie z mąki, dominowała w postnym jadłospisie dawnych Wielkopolan. Przed Wielkanocą następowało spektakularne „pożegnanie” z tą mało sycącą potrawą. Na Hazach mały chłopiec („ofiara”) wynosił naczynie z żurem poza wieś, gdzie nad dołkiem rozbijano garnek, a następnie - w miejscu rozlania żuru - rozpalano ogniska. 

- Zwyczaj palenia żuru zespół kultywuje 50 lat. Pierwsze nagrania w plenerze były w latach 80-tych - mówi Grażyna Konopka, prezes Zespołu Regionalnego "Wisieloki". - Cieszę się, że udaje się nam ten zwyczaj kontynuować, przekazujemy go, a młodzież przy tym się bawi dobrze. Myślę, że ta żywa tradycja, to coś, co nas odróżnia. Żur występuje w całej Polsce, każdy ma swoją specyfikę. U nas jest inny proces wylewania żuru, u nas mówi się "palenie". Jak można żur spalić? Tak jak widzieliśmy, przy porządkach, które dawniej robiono i chrust palono, to wylewano żur. Cały Wielki Post żur był jedzony. Nie był smaczny, wszyscy mówili, że "gębę kwasił"- dodała.

Palenie żuru na Hazach

Aktorzy byli ubrani w stroje hazackie. Z roku na rok przybywa jednak kłopotów z akcesoriami dla występujących - garnkami kamiennymi czy miotłami, niezbędnymi do przedstawienia obrzędu.

- Nie ma już producentów mioteł - drapaków. Teraz maszyny sprzątają podwórka, bo kładziona jest kostka - przyznaje Grażyna Konopka. - Dopytywałam, kto robi miotły, bo my nie mamy ich skąd brać. Za każdym razem są spalone, a na kolejny rok, pytamy mieszkańców, czy ktoś by nie zostawił, bo przydałyby się nam. Jeszcze kilkanaście lat temu garnki kamienne były rozbijane łopatą - wtedy się rozsypywały. Teraz już jednak staramy się to jedynie markować - dodaje.

Nad bezpieczeństwem uczestników czuwali strażacy ochotnicy z jednostek hazackich. O żurek zadbały przedstawicielki KGW Zielona Wieś. 

- Wrażenia dosyć dobre, mimo że zimno. Tańce były fajne, a teraz czas na żurek - skomentowali młodzi mieszkańcy Hazów, uczestniczący w wydarzeniu.