Według źródeł, zwyczaj pieczenia marcinowych rogali wywodzi się z czasów pogańskich. Podczas jesiennego święta składano bogom ofiary z wołów lub zastępowano je ciastem zwijanym w wole rogi. Kościół łaciński przejął ten zwyczaj, łącząc go z postacią św. Marcina, a kształt ciasta interpretowano jako nawiązanie do podkowy, którą - według legendy - miał zgubić koń świętego.
Pod koniec XIX stulecia zwyczaj wypiekania rogali został wskrzeszony za sprawą pewnego poznańskiego cukiernika. Chcąc wspomóc biednych, zaczął on wypiekać rogale. Ubogim rozdawał je za darmo, bogatszym sprzedawał, a pieniądze przeznaczał na rzecz potrzebujących.
Kto może przygotować rogala świętomarcińskiego?
30 października 2008 roku nazwa „rogal świętomarciński” została wpisana do rejestru chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych w Unii Europejskiej.Jak informuje poznański Cech Cukierników i Piekarzy, tylko firma, która prowadzi produkcję na terenie województwa wielkopolskiego (wyłączając powiaty: złotowski, międzychodzki, kępiński, ostrzeszowski i turecki) może starać się o przyznanie Prawa do produkcji Rogala Świętomarcińskiego. W celu uzyskania certyfikatu należy złożyć wniosek do Cechu Cukierników i Piekarzy w Poznaniu o przeprowadzenie kontroli oraz deklarację zgodności z procesem produkcji. Kontrolę procesu produkcji i wyrobu gotowego przeprowadza Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Kontrola przeprowadzana jest w ciągu 30 dni od złożenia wniosku.
Po pozytywnym przejściu, kontroli Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wystawia świadectwo jakości, na podstawie którego Cech Cukierników i Piekarzy raz w roku, na początku listopada, wystawia ozdobny certyfikat. Okres ważności świadectwa jakości po pierwszej kontroli wynosi rok, przy kolejnych może wynieść nawet 3 lata. Podczas trwania ważności świadectwa jakości przeprowadzane są niezapowiedziane kontrole. Natomiast Cech Cukierników i Piekarzy ozdobne potwierdzenie wystawia co roku.
Firma z Miejskiej Górki z certyfikatem dla jej rogali świętomarcińskich
Wręczenie certyfikatów dla firm z Wielkopolski odbyło się wczoraj (28 października 2024 roku) w Cechu Cukierników i Piekarzy w Poznaniu. W 2024 roku dokumentem mogą się poszczycić 84 podmioty z Wielkopolski. Wśród nich jest jeden z ziemi rawickiej. Mowa o Zakładzie Cukierniczym Joker z Miejskiej Górki. Następnych dziesięć przedsiębiorstw jest w trakcie kontroli. Nie ma wśród nich jednak kolejnego reprezentanta powiatu rawickiego.Oczywiście, nie oznacza to, że i w innych punktach na terenie powiatu nie dostaniemy rogali świętomarcińskich. Certyfikat otrzymała także firma Piekarstwo J.M. Czwojda z Krotoszyna. W trakcie kontroli jest Piekarnia Cukiernia Kurasiak z Kościana. Jesteśmy także pewni, że pyszności na 11 listopada przygotują również inne firmy z Rawicza i okolic.
Czytaj także: Zaśpiewają dla Niepodległej
Lista firm z certyfikatami w 2024 roku
Grafiki: Cech Cukierników i Piekarzy