By walczyć z z różnymi dolegliwościami, schorzeniami lub po prostu dbając o urodę, wybieramy zazwyczaj specyfiki przetworzone, często szeroko reklamowane.
\r\nZauważalny od kilku lat wzrost zainteresowania ludzi ekologią sprawia jednak, że coraz częściej przyglądamy się temu, co kupujemy, wybieramy zdrową żywność, naturalne kosmetyki, czy preparaty. Skąd je wziąć? Warto po prostu przyjrzeć się temu, co rośnie dookoła, gdyż wiele roślin, które wydają nam się pospolite, ma znacznie więcej zastosowań. Wszelkiego rodzaju naturalne preparaty oferują też sklepy ekologiczne. W sezonie letnim łatwo dostępne są między innymi popularne maliny i czarny bez. - Malina od tysiącleci jest wykorzystywana w celach odżywczych i leczniczych. Jest bogatym źródłem związków mineralnych, antyoksydantów, żelaza, magnezu oraz witamin: A, PP, C. Zawarty w nich potas wzmacnia serce, lecytyna chroni przed zawałem, a żelazo i fosfor korzystnie wpływają na poziom czerwonych krwinek - wylicza Maria Teska, ze sklepu Para Farm w Rawiczu, który oferuje artykuły zdrowotne i ekologiczne. Maliny mają też właściwości rozkurczowe, łagodzą bóle menstruacyjne, zapobiegają nowotworom jelita grubego, prostaty i trzustki. Działają przeciwzapalnie oraz przeciwbólowo, a koktajle z tych owoców polecane są zwłaszcza osobom narażonym na ciężką pracę i stres. Kiedy więc malin jest pod dostatkiem, warto nie tylko spożywać je na bieżąco, ale również przygotować przetwory na jesień i zimę. W domowej spiżarni mogą znaleźć się soki, dżemy, nalewki. Owoce można ususzyć lub po prostu zamrozić.
(HD, JM)
\r\n
\r\n
Czarny bez - rośnie na brzegach lasów i nieużytkach. Jest to krzew, rzadziej drzewo, od 3 do 10 m wysokości i specyficznym, niemiłym i słodkawym zapachu. Kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty ma drobne, białe lub kremowe, o mocnym usypiającej woni. Tworzą spłaszczone baldachy, a ich smak jest korzenny i gorzki. - Nadają się do zbioru, gdy kwiaty brzeżne są rozwinięte, a środkowe jeszcze nie. Chcąc przygotować susz, należy ściąć całe kwiatostany, luźno ułożyć w cieniu, w przewiewnym miejscu w warunkach naturalnych lub w temperaturze nie przekraczającej 30⁰C. Nie na słońcu, bo tracą właściwości lecznicze - mówi Alicja Nowak z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Kiedy kwiaty są suche, trzeba je oskubać z szypułek, włożyć do szklanego naczynia i przechowywać w ciemnym miejscu. Owoce dojrzewają na przełomie sierpnia i września. - Są drobne, czarnofioletowe, soczyste, o czerwonym soku. Zbiera się je ścinając całe baldachy. Suszy się rozłożone cienką warstwą, najpierw w niższej, a potem w wyższej temperaturze (30-50⁰C). Owoców nie należy przypalić ani przesuszyć. Wysuszone - oskubujemy z baldachów. Świeże owoce bzu czarnego z baldachów można zdjąć widelcem. Warto wiedzieć, że wszystkie części bzu czarnego w stanie świeżym posiadają właściwości toksyczne, a tracą je po suszeniu lub gotowaniu - zaznacza Alicja Nowak.
Dziki bez czarny jest zaliczany do najstarszych roślin leczniczych. Posiada właściwości napotne, przeciwgorączkowe, przeczyszczające, moczopędne, przeciwbólowe, wykrztuśne, przeciwreumatyczne, wzmacniające naczynia włosowate. Suszone kwiaty są używane w leczeniu przeziębień, grypy, początkach zapalenia płuc, jako środek napotny, przy katarze, a także przy kaszlu i jako środek wykrztuśny. Owoce są dobrym środkiem przeczyszczającym przy niestrawności i nieżycie jelit, regulują trawienie, działają napotnie, przeciwbólowo, moczopędnie. Z kolei sok z owoców zmniejsza ilość cholesterolu we krwi.
\r\nCzarny bez jako napar
Przygotowany z 1 łyżki suszonych kwiatów zalanych szklanką wrzątku i zostawionych pod przykryciem 15 minut - zalecany jest jako środek wykrztuśny i napotny. Należy pić na gorąco małymi łykami. Pierwszego dnia 3 szklanki w równych odstępach czasu, a potem po 2 szklanki. Również jako napar (1 łyżka na szklankę wrzątku), ale pity po pół szklanki rano i wieczorem, z dodatkiem soku cytrynowego leczy chrypkę i kaszel. Napar stosowany może być też do płukania ust i gardła, a także do kąpieli. By przygotować napar z owoców o działaniu przeciwpotnym i moczopędnym, należy 10 do 15 dag owoców zalać szklanką wrzącej wody. Pić po ¼ szklanki 3-4 razy dziennie.
\r\nSyrop z owoców czarnego bzu
1 kg owoców zasypać 50 dag cukru i dodać 1 szklankę wody. Gotować do uzyskania syropu - nie dopuszczać do zbyt długiego wrzenia. Przelać do słoików lub butelek, przechowywać w ciemnym miejscu.
\r\nPowidła
1 kg umytych owoców zasypać cukrem (od 10 do 25 dag) i zostawić na noc. Na drugi dzień smażyć na małym ogniu, mieszać często, żeby się nie przypaliły. Gdy powidła zgęstnieją wkładać gorące do słoików, zamknąć wieczkiem i odwrócić do góry dnem.
