Tonący krzyczą, machają rękami i sygnalizują potrzebę pomocy? Łatwo ich dostrzec? To mit. Rzeczywistość jest zupełnie inna. Toniemy w ciszy. Bez szamotaniny. Jak więc zorientować się, że ktoś potrzebuje pomocy?
- Osoba tonąca stara się przede wszystkim łapać powietrze, więc praktycznie nie może krzyczeć. Ludzie zatem toną w ciszy. Ruch człowieka przeważnie odbywa się pod taflą wody i zwłaszcza na otwartym akwenie trudno jest go zauważyć. Nie rozchlapuje zatem wody. To mity rodem ze Słonecznego Patrolu, powielane przez dziesięciolecia i tak naprawdę szkodzące prawdziwemu wyobrażeniu o sytuacji zagrożenia życia - wskazuje Jakub Nelle, ratownik medyczny, rzecznik prasowy Zespołów Ratownictwa Medycznego działających przy SP ZOZ w Krotoszynie.
Radzimy, jak zachowywać się nad wodą. Co zrobić, kiedy zaczniemy tonąć i czy powinniśmy się ślepo rzucać na ratunek tonącemu?
Ratunku! Tonę! Jak wzywać pomoc?
Uderzaj ręką o lustro wody - to międzynarodowy znak wezwania pomocy. Samo machanie czy nawet wołanie nie wystarczy - inni mogą uznać, że baraszkujesz w wodzie albo zwyczajnie - nie usłyszą cię. Jeśli dostaniesz się w tzw. pole wiru - uspokój się, połóż na plecach i po chwili odpłyń.I pamiętaj - ludzkie ciało bez większych problemów unosi się w wodzie. To panika i strach, w które wpadamy, powodują, że zaczynamy się topić. Spróbuj więc za wszelką cenę uspokoić się. Przyjmij pozycję embrionalną, a woda uniesie cię jak korek.
Jak ratować tonącego - żeby uratować?
Gdy tonie człowiek, liczy się każda minuta. Nie rzucaj się bezmyślnie na ratunek - nawet, jeśli świetnie umiesz pływać. Sama ta umiejętność - bez wiedzy, jaką ma ratownik - może okazać się dla ciebie zgubna. Nie ryzykuj własnym życiem. Nie podawaj tonącemu ręki, bo może wciągnąć cię pod wodę. Lepiej rzuć mu koło ratunkowe - jeśli masz taką możliwość - a jeśli nie, użyj kija, liny, bluzy. Możesz też rzucić jakiś przedmiot, który pozwoli mu trzymać się na powierzchni wody. Jeśli możesz, skrzyknij innych - złapcie się za ręce, tworząc tzw. łańcuch.
- Po pierwsze, poszukaj osób postronnych do pomocy - nigdy nie działaj sam! Jeśli plaża jest strzeżona zawołaj, lub poproś kogoś o zawołanie ratowników. Koniecznie wybierz 112 lub 601 100 100 (WOPR) i opisz szczegółowo sytuację - radzi Jakub Nelle, który prowadzi także facebookowy profil Ratownictwo Medyczne - łączy nas wspólna pasja.
Im szybciej osoba, która się topiła, znajdzie się na brzegu, tym lepiej.
- U osoby, która się topiła, działania ratownicze powinny być rozpoczęte jak najwcześniej - podkreśla Piotr Chudy, pielęgniarz. - Jeżeli na ratunek ruszyły osoby postronne, żeby nie opóźniać czynności ratowniczych i nie stwarzać dodatkowego zagrożenia, powinny skoncentrować się na jak najszybszej ewakuacji topielca na brzeg - dodaje.
Jeśli po ewakuacji na brzeg oddech powrócił, należy ułożyć osobę w pozycji bocznej, najlepiej w miejscu zacienionym, kontrolować jej parametry życiowe co minutę i czekać na przyjazd załogi karetki.
Jeżeli tonący jest na brzegu, a nie oddycha, udrożnij drogi oddechowe. Zrób 5 wdechów, najlepiej przez maseczkę lub inne zabezpieczenie, a potem rozpocznij uciskanie klatki piersiowej. Wykonaj 30 mocnych uciśnięć - połóż splecione obie dłonie na środku klatki piersiowej i uciskaj nadgarstkami na głębokość 5-6 cm. W dalszej fazie wykonaj 2 wdechy i powtórz 30 uciśnięć klatki piersiowej.
Jeśli w pobliżu dostępne jest AED, osusz ciało poszkodowanego, a następnie postępuj według poleceń urządzenia.
- Jeśli nie możesz skorzystać z urządzenia AED, aż do przyjazdu zespołu ratownictwa, wykonuj naprzemiennie 2 wdechy i 30 uciśnięć klatki piersiowej. Jeżeli w ustach poszkodowanego pojawi się woda lub piana, to niezwłocznie obróć go na bok, by płyn wydostał się z ust, a następnie kontynuuj resuscytację - mówi Jakub Nelle.
Od kwietnia do 20 sierpnia 2025 roku utonęło 165 osób
Oficjalne statystyki są przerażające. Od początku kwietnia do 20 sierpnia utonęło aż 165 osób, w tym 10 dzieci. W okresie wakacyjnym życie pod wodą straciło 104 osoby. Całą Polskę poruszyła sprawa 15-letniego harcerza, który utonął pod Wolsztynem. Niemal codziennie docierają informacje z miejscowości nad Bałtykiem o osobach, które topiły się. Tragedii można uniknąć.
- Apelujemy o rozsądek i ostrożność, zwłaszcza nad wodą. Korzystajmy ze strzeżonych kąpielisk, unikajmy kąpieli po alkoholu oraz w miejscach nieznanych i niebezpiecznych - podkreślają rawiccy strażacy zawodowi.
Przypominają podstawowe zasady bezpiecznego wypoczynku nad wodą:
- wybieraj strzeżone kąpieliska z ratownikiem,
- stopniowo schładzaj ciało przed wejściem do wody,
- nie pływaj po spożyciu alkoholu,
- nie przeceniaj swoich umiejętności pływackich,
- stosuj kamizelki ratunkowe podczas pływania kajakiem lub łódką,
- zwracaj uwagę na oznaczenia na kąpieliskach (biała flaga - kąpiel dozwolona, czerwona - zakazana).
