Burak zwyczajny jest warzywem doskonale znanym na całym świecie. Wszystkie znane odmiany tego warzywa pochodzą od buraka dzikiego, który rośnie do dzisiaj na Bliskim Wschodzie, między wybrzeżami Morza Śródziemnego i Czarnego, w okolicach Morza Kaspijskiego i w Indiach. Po raz pierwszy o buraku wspomina jeden z dokumentów pochodzących z Babilonii. W Polsce jest to pospolita roślina uprawna, roczna lub dwuletnia, dostępna w wielu odmianach.
Dorodne okazy ze Szkaradowa
Według danych znalezionych w internecie, przeciętny okaz buraka waży na surowo około 130 g, po ugotowaniu jego waga spada do koło 110 g. Jednak w przyrodzie nie jest tak, że wszystko zawsze mieści się w normie. Przyroda lubi wyjątki. Tak też się stało w przypadku dwóch okazów buraka wyhodowanych w Szkaradowie. Lidia Kaczmarek wyhodowała okazy, z których jeden waży 2,859 kg, a drugi 3,250 kg! Właścicielka ogromnych bulw przekazała nam, że buraczki hoduje drugi rok, w niedużych ilościach - tak, żeby wystarczyło dla rodziny i znajomych.
- Jest to odmiana czerwona kula i najważniejsze - buraczki nie dostały żadnych nawozów sztucznych - wskazała pani Lidia.
Zdradziła również, co zamierza z nimi zrobić.
- Pójdą na zakwas. Piję go dla zdrowia, ale robię go też na kiermasz świąteczny do przedszkola. Można też barszczyk ugotować na takim zakwasie - wyjaśniła.
Buraki dla zdrowia
Buraki można wykorzystać na wiele sposobów. Poza tradycyjnym barszczem wigilijnym, możemy z buraków zrobić sok, pasty do pieczywa, chłodnik na upalne dni lub dodać do ciasta. To popularne warzywo jest też cenne dla naszego zdrowia. Burak zawiera wiele witamin, składników mineralnych oraz innych substancji bioaktywnych, korzystnie oddziałujących na nasz organizm.Włączenie tych warzyw do diety może pozytywnie wpłynąć na odporność i układ krążenia. Buraki wspierają funkcjonowanie przewodu pokarmowego oraz pracę wątroby. Ponadto zawarte w nich substancje odtruwają organizm, a także przyczyniają się do regulacji ciśnienia tętniczego krwi. Ze względu na wysoką zawartość przeciwutleniaczy, burak łagodzi skutki stresu oksydacyjnego, co w rezultacie zapobiega uszkodzeniom DNA i rozwojem niektórych chorób, m.in. nowotworów oraz schorzeń o podłożu neurodegeneracyjnym.
Buraki korzystnie oddziałują na wydolność organizmu podczas długotrwałego wysiłku fizycznego. Warzywo zawiera znaczne ilości żelaza, witaminy C oraz kwasu foliowego, dlatego też odgrywa istotne znaczenie w profilaktyce niedokrwistości, czyli anemii. Ponadto buraki to warzywa niskokaloryczne - jeden średniej wielkości burak dostarcza około 40 kcal.
Składniki odżywcze buraków:
- betalainy
- flawonoidy
- karotenoidy
- kwasy fenolowe
- składniki mineralne (wapń, żelazo, magnez, mangan, potas, fosfor, selen)
- witaminy (A, B1, B2, B3, B6, B12, C, E)