W powiecie rawickim strajk rozpoczął się w październiku 1906 roku, co poprzedzone było wiecami protestacyjnymi w Zielonej Wsi i Dubinie. O strajku dzieci we Wrześni artykuł w „Gazecie Rawickiej” nie wspomina, jako zarzewie tych wystąpień w powiecie rawickim wymienia rewolucję z 1905 roku*. Jest zupełne kuriozum, ale obrazuje atmosferę lat 50. XX w. Odniesienia do rewolucyjnych wystawień w Rosji (głównie rewolucji październikowej), myśli Lenina i Stalina, były „obowiązkowe” przy każdej okazji.
W artykule wymieniono, gdzie strajkowały szkoły: Chojno, Jutrosin, Słupia, Zielona Wieś, Dubin, Szkaradowo, Golejewo, Ostrobudki „i inne”. W artykule nie wspomina się o Rawiczu, Miejskiej Górce i Bojanowie. Czyżby w tych miastach strajku nie było?
Strajk wygasł w czerwcu 1907 roku, a głównym powodem były czynniki ekonomiczne. Władze pruskie mocno zmniejszyły dotacje finansowe na utrzymanie szkół (w Zielonej Wsi nawet o 50%). „Pokrywanie ciężarów związanych z utrzymaniem nauczyciela i budynku szkolnego prawie w zupełności przez gminę szkolną „było wielkim ciężarem dla społeczeństwa”.
Uczestnicy strajku dzieci wrzesińskich, u góry pośrodku Bronisława Śmidowicz, przywódczyni strajku
*Strajk dzieci wrzesińskich - strajk uczennic i uczniów Katolickiej Szkoły Ludowej we Wrześni (Katholische Volksschule), w latach 1901 - 1902. Skierowany był on przeciw germanizacji szkół, głównie przeciw modlitwie i nauce religii w języku niemieckim. Obejmował również protest rodziców przeciw biciu dzieci przez pruskie władze szkolne.
Do najgłośniejszych i brzemiennych w skutki wydarzeń doszło 20 maja 1901, kiedy niemiecki nauczyciel Schölzchen wymierzył karę cielesną 14 dzieciom za odmowę odpowiadania w języku niemieckim na lekcji religii. W reakcji na to przed szkołą zebrał się wzburzony tłum. Uczestników tych zajść władze niemieckie ukarały więzieniem i grzywnami.
W tzw. procesie gnieźnieńskim państwo pruskie pozwało strajkujące dzieci oraz występujących w ich obronie rodziców do sądu, w wyniku którego zasądzono kary więzienia. Skazano łącznie 25 osób, a 4 uwolniono od zarzutu. Minimalny czas kary wyniósł 2 miesiące aresztu, a maksymalny 2,5 roku więzienia.
Surowe wyroki więzienia, które miały złamać opór Polaków, spowodowały odwrotny skutek. Za przykładem dzieci wrzesińskich poszli uczniowie w innych szkołach zaboru pruskiego. W 1906 opór dzieci, podtrzymywany przez rodziców, przybrał postać powszechnego strajku. W fazie największego nasilenia strajkowało ok. 75 tys. dzieci w ok. 800 szkołach (na łączną liczbę 1100 szkół).
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.