Grudzień w polu i ogrodzie

Grudzień jest pierwszym miesiącem zimy i jednym z najchłodniejszych i najmniej słonecznych miesięcy w roku. Co warto w tym miesiącu robić w ogrodzie i zagrodzie? O tym tradycyjnie radzi nam Grzegorz Wysocki z Wielkopolskiej Izby Rolniczej w Poznaniu. \r\nW POLU
Sprawdzamy zabezpieczenia piwnic i kopców na zimę przed ewentualnymi silnymi mrozami. Dokonujemy oceny plonów i zbiorów ze szczególnym uwzględnieniem bilansu pasz. Oceniamy celowość i opłacalność przedsięwzięć w produkcji roślinnej i wyciągamy wnioski na rok następny.

W SADZIE I OGRODZIE
Od połowy grudnia można przystąpić do bielenia pni i nasady grubych konarów drzew owocowych, które zabezpieczy drzewa przed uszkodzeniami mrozowymi. Na 10 litrów wody daje się 2 kg wapna palonego oraz glinę krowieniec lub klajster z mąki, celem zwiększenia przyczepności. Bielenie nie niszczy szkodników ani zarodników grzybów, chroni jedynie drzewa przed mechanicznymi uszkodzeniami spowodowanymi przez mróz.
Z nadejściem mrozów zebrane owoce trzeba zabezpieczyć przed zamarznięciem i wysychaniem. Temperatura od 1-4 C jest najbardziej odpowiednia do przechowywania owoców przy wilgotności powietrza 95%. Nie należy owoców przechowywać razem z warzywami. Wydzielany przez owoce etylen powoduje niekorzystną zmianę smaku warzyw.
Dbamy o naszych sprzymierzeńców w walce ze szkodnikami. Pamiętamy o dokarmianiu wygłodzonych i zziębniętych ptaków. Zwalczamy myszy i nornice. Zabezpieczamy pnie i nisko położone gałązki przed zającami.

WARZYWNIK
W przypadku silnych spadków temperatury należy uzupełnić okrycie kopców. W pogodne, słoneczne dni wietrzymy piwnice, gdzie przechowujemy warzywa. Co pewien czas przeglądamy przechowywane warzywa, a psujące się usuwamy. Piasek, którym przesypujemy warzywa, powinien być lekko wilgotny. W piwnicach, gdzie przechowywane są warzywa, temperatura powinna być niska i nie wahać się, a wilgotność wysoka. Dla cebuli i czosnku przeznacza się suche i chłodne pomieszczenia.
Jeżeli ziemia nie jest zamarznięta, można wykonać przedzimowy siew marchwi i kopru. Rozpoczynamy pędzenie szczypiorku, cebuli, pietruszki na natkę, wysiewamy rzeżuchę. W tunelach foliowych, przeznaczonych do upraw warzyw na potrzeby własne, grudzień i styczeń są miesiącami przygotowań do produkcji. Należy zabezpieczyć nasiona, odpowiednią ilość podłoża do produkcji rozsad, skrzynki, doniczki, nawozy, słomę, itp. Gleba w tunelu powinna być przygotowana już jesienią, nawieziona i przekopana, a pryzmy ziemi zabezpieczone przez zamarznięciem.

ZALECENIA PRZY UPRAWACH ROŚLIN METODAMI EKOLOGICZNYMI
Prawdziwe koszty żywności, to koszty społeczne. Nie tylko przemysł i motoryzacja, lecz także współczesne, wysokotowarowe rolnictwo niszczy przyrodę - co w konsekwencji obraca się przeciw człowiekowi. Nawozy przemysłowe stosowane bezpośrednio do gleby dziesiątkują żyjące w niej organizmy, niszczą zatem samą glebę. Martwa lub chora gleba rodzi słabe fizjologicznie rośliny, atakowane z łatwością przez choroby i szkodniki. Stosowane przeciw nim pestycydy kontynuują dzieło skażenia.
Środki chemii rolnej wymuszają rekordowe plony, ale jakość biologiczna tych plonów jest mierna. Intensywne rolnictwo technologiczne szczyci się wprawdzie wysoką produkcją, lecz jednocześnie ukrywa znaczną część swoich skutków ubocznych, tj.: degradacja środowiska, czyli gleby, wody i krajobrazu, obniżenie biologicznej wartości płodów rolnych, a w efekcie - pogorszenie zdrowia ludzi i zwierząt, marnotrawstwo nieodnawialnych zasobów przyrody, społeczny i etyczny kryzys rolnictwa, zdegradowanego do jednej z branż przemysłu.

W CHLEWNI, OBORZE I NA UŻYTKACH ZIELONYCH
Inwentarz trzymamy w dobrze wentylowanych budynkach. Karmimy zwierzęta odpowiednimi dawkami dla zachowania wydajności, zdrowia i dobrej plenności. Pamiętamy o potrzebie ruchu zwierząt na powietrzu.

W PASIECE
W grudniu pszczoły są w kłębie zimowym, w którym pozostają do wiosny. W pierwszej połowie zimy pszczoły zjadają niewielkie ilości miodu lub cukru. Około 3,5 kg zjadają od października do stycznia. Pszczoły zjadają zbyt dużo pokarmu, gdy zimują niespokojnie. Niepokój w rodzinie pszczelej powodują hałasy, potrącenia uli czy siadanie ptactwa na ich daszkach. Do pasieki zachodzimy sprawdzić, czy wiatr nie zrzucił daszka. Śnieg na mostkach wylotowych nie jest groźny, pod warunkiem, że nie utworzy się na jego powierzchni skorupa, poprzez którą z trudem przenika powietrze. Lepiej zdjąć mostki wylotowe, by nie zbierał się na nich śnieg i by nie ułatwić ptakom dojścia do wylotów.

W LESIE
Grudzień jest pierwszym miesiącem zimy i jednym z najchłodniejszych i najmniej słonecznych miesięcy w roku. Najkrótszym dniem w roku (7,7 godziny) jest 21 grudnia. Zimą w lesie spotykamy zupełnie inne ptaki niż latem i jesienią. Są to m.in. jemiołuszki, gile i czeczotki. Ich pożywieniem są pozostałe na drzewach i krzewach owoce i nasiona. W grudniu, pomimo mrozów, składa jaja krzyżodziób świerkowy. Jego pożywieniem są nasiona świerka, których o tej porze roku jest pod dostatkiem. Brak pokarmu zmusza sarny, jelenie i łosie do ogryzania kory drzew. Aby uniknąć szkód w lesie, należy sprawdzić stan zabezpieczeń upraw leśnych. Głodne zwierzęta bez trudu odnajdą lukę w ogrodzeniu i spowodują dotkliwe szkody w młodym lesie. Mechaniczne zabezpieczenie sadzonek uchroni drzewka również przed obgryzaniem kory przez zające. W grudniu wycinamy i wywozimy drzewa z lasu. Mróz sprzyja wywozowi drewna z terenów podmokłych, np. z olszyn.