Uroczystość patriotyczna w Miejskiej Górce. Odsłonili i poświęcili pamiątkową tablicę [ZDJĘCIA]

Msza święta koncelebrowana w intencji Powstańców Wielkopolskich rozpoczęła miejskogóreckie obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Przypomnijmy, 27 grudnia 2022 roku minęła 104. rocznica wybuchu powstańczego zrywu.

Miejska Górka. Dziś WTZ, kiedyś szpital powstańczy

W ceremonii odsłonięcia tablicy uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych, poczet sztandarowy OSP Miejska Górka, Zespołu Szkół w Miejskiej Górce i Szkoły Podstawowej im. Powstańców Wielkopolskich Gostkowo - Niepart, chórzyści Koła Śpiewu im. Bolesława Dembińskiego oraz mieszkańcy gminy i miasta Miejska Górka. Odśpiewano „Rotę”. Głos zabrał także burmistrz Karol Skrzypczak. Podziękował, m.in. księżom za odprawioną mszę w intencji powstańców, a także wszystkim zgromadzonym na uroczystości przy WTZ. 

Przedstawiono również rys historyczny szpitala powstańczego, czyli „Domu Rannych”. Tablicę odsłonili: burmistrz Karol Skrzypczak oraz Anna Hejducka, prezes Stowarzyszenia Dzieci i Osób Niepełnosprawnych. Poświęcił ją natomiast ojciec Filip Kehler - gwardian Klasztoru Franciszkanów na Goruszkach. 

- Powstanie Wielkopolskie uznawane jest za pierwszy w dziejach narodu polskiego, zwycięski zryw niepodległościowy. Receptą na jego sukces był masowy udział dobrze zorganizowanego i przygotowanego w różnych dziedzinach życia społeczeństwa naszego regionu. Pamiętając o odwadze i męstwie powstańców, nie sposób pominąć aspektu sanitarno - medycznego jako ważnego elementu zabezpieczenia działań bojowych w czasie powstania - zaznaczano podczas uroczystości.

Na zakończenie, wszystkich zaproszono na poczęstunek do sali widowiskowej OKSiAL-u. Poinformowano także, że do 20 stycznia 2023 r. w hali Widowiskowo - Sportowej im. Powstańców Wielkopolskich czynna jest okolicznościowa wystawa zdjęć wielkoformatowych "Walczyli o naszą wolność".

Miejska Górka. Jak powstał "Dom Rannych"? Kto go zorganizował? Kto opiekował się pacjentami?

W miejscu, w którym obecnie znajdują się Warsztaty Terapii Zajęciowej w Miejskiej Górce mieściła się kiedyś szkoła katolicka. 12 stycznia 1919 roku, utworzono w niej szpital powstańczy, nazywany „Domem Rannych”. Został zorganizowany pod kierunkiem zawodowych sanitariuszy wojskowych, Wincentego Minickiego i Józefa Spychalskiego. Głównym lekarzem został dr med. Stefan Noszczyński.

- Wspomnieć należy tutaj o działalności medycznej księdza majora Romana Józefa Dadaczyńskiego, kapelana powstania, który wraz z doktorem Noszczyńskim operował rannych w klasie, w polowych warunkach. Przy operacjach asystowała im Agnieszka Mikus, mieszkanka Miejskiej Górki, która do końca powstania pełniła obowiązki pielęgniarki - przypomniano podczas uroczystości.

W książce Anny Barłóg „Udział kobiet w powstaniu wielkopolskim 1918-1919” opublikowany został fragment wypowiedzi Agnieszki Mikus:

 „Gdy pierwsze strzały padły na M-Górkę, zapytałam się radnego Borowicza, gdzie mamy umieścić chorych, a On mówi w Szkole, poszłam zobaczyć, były pełne klasy słomy, razem z 2 przyjaciółkami Garstecką i Malinowską zrobiłyśmy porządek, uszyłyśmy kilka sienników, i już w nocy powstał szpital na 6 łóżek, na drugi dzień Kapelan kazał wydzwonić do ludzi o dary, i uskładało się później na 50 łóżek gotowych. Do M-Górki przyjechała Kompania z Jarocina i Koźmina, i atakowali Rawicz, było 17 zabitych, a nasze łóżka były wszystkie zajęte przez rannych. Kapelan Dadaczyński bardzo się interesował naszymi powstańcami, zostawiając proboszcza, i pojechał dalej wyzwalać miasta z 11 p.p., ubrany przeze mnie w płaszcz wojskowy, pasek, rogatywkę od Harcerza. Niemcy wołali „Polonishe Hindenburg”. W tym szpitalu pracowałam cały rok do samego końca wyzwolenia Rawicza.” 

Swój wkład w działania sanitarno - opiekuńcze wniosła także Felicja Pietruszyńska, mieszkanka Sobiałkowa. Tak wspominała tamten czas: „Czekałam na polecenie męża, który był komendantem powstania w mieście. Mąż przysyłał do mnie łącznika i poruczał mi różne sprawy. Polecił mi np. zorganizować pomoc dla rannych i chorych, których coraz więcej przybywało do polowego szpitala w Miejskiej Górce. Robiłam bandaże i zbierałam żywność. Opatrunki i żywność dostarczałam przez kilka tygodni do szpitala. Bandaże robiły też dziewczęta wiejskie z płótna. Kobiety znosiły żywność.(...) Jednego rannego powstańca ulokowałam w domu, u rodziców. W szpitalu polowym nie było już miejsca. Pacjenta pielęgnowałam, aż wyzdrowiał. Pochodził on z Domaradzic. Nazwiska nie pamiętam.”

Pomocą i opieką w prowadzeniu szpitala służyły przedstawicielki wszystkich środowisk społecznych. Nadzór medyczno - gospodarczy nad szpitalem objęła Maria Grobelna, która została także przełożoną pielęgniarek. Prace przy chorych jako sanitariuszki zadeklarowały: Maria Kasprzak, Józefa Hejducka, Maria Dorszewska, Weronika Amandowicz, Stefania Andersz, Maria Szotkiewicz, Bronisława Garstecka, Władysława Andree, Helena Sypniewska-Szotkiewicz i Ludwika Jarmużek. W późniejszym czasie dołączyła Jadwiga Sczaniecka, która od lutego 1919 roku pełniła funkcję siostry przełożonej i organizowała zaopatrzenie powstańców w żywność. Pracami porządkowymi, takimi jak pranie i sprzątanie szpitala, zajmowała się Franciszka Braczkowska.

Szpital powstańczy nawiązał też współpracę z sierocińcem fundacji państwa Radojewskich działającym przy parafii św. Mikołaja, prowadzonym przez siostry zakonne elżbietanki. Z dostępnych źródeł wiadomo, że do urządzenia „Domu Rannych” w dużym stopniu przyczynili się mieszkańcy Miejskiej Górki, dostarczając niezbędne do jego funkcjonowania materiały opatrunkowe i lekarstwa, bieliznę, pierzyny czy łóżka.