Zakaz fotografowania więzienia w Rawiczu. Jakie są wyjątki? Co z uroczystościami patriotycznymi?

Czy wolno legalnie fotografować rawicki Zakład Karny? 

Do tematu powrócił nowy rząd. 3 kwietnia 2025 roku zostało opublikowanie rozporządzenie szefa resortu obrony z 27 marca. Reguluje ono wzór tablic i zasady ich umieszczania na obiektach. Rozporządzenie obowiązuje od 17 kwietnia.

Tablice zostały umieszczone na murach rawickiego więzienia w ostatnich dniach. Widnieją na nich napisy w pięciu językach. 

Dlaczego wprowadzono zakaz fotografowania rawickiego więzienia?

Jak dodała, Rada Ministrów uznała za szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, m.in. obiekty jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych tzn. m.in. jednostki organizacyjne Służby Więziennej.

Zgodnie z art. 616a ust. 4 ustawy o obronie Ojczyzny obiekty objęte zakazem, oznacza się znakiem zakazu fotografowania w sposób i w miejscach zapewniających widoczność tych znaków dla osób postronnych. Oznaczenia obiektu dokonuje podmiot władający obiektem. Znakiem zakazu fotografowania są objęte jednostki organizacyjne Służby Więziennej, w tym Zakład Karny w Rawiczu.

Za naruszenie zakazu fotografowania może zostać zasądzona kara aresztu lub grzywna, a także przepadek sprzętu, czyli smartfona czy aparatu fotograficznego i to nawet wtedy, jeśli nie należą do sprawcy wykroczenia. 

Muralu Powstania Wielkopolskiego nie fotografuj lub wystąp o zezwolenie

Chcesz uwiecznić mural na murze Zakładu Karnego albo trzy tablice, które upamiętniają Kazimierza Pużaka, ofiary niemieckiego narodowego socjalizmu i ofiary terroru stalinowskiego? ? Mimo zakazu, jest to możliwe, choć formalności nie brakuje. Zezwolenie wydaje Dyrektor Zakładu Karnego w Rawiczu na wniosek zainteresowanej osoby lub podmiotu. Dokument musi być przekazany w formie papierowej lub w postaci elektronicznej opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym albo podpisem zaufanym. 

Wniosek taki winien zawierać:

1. imię, nazwisko, adres zamieszkania osoby, adres do korespondencji, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości, a jeżeli wnioskodawca jest przedstawicielem podmiotu nazwę, numer REGON lub numer w KRS i adres podmiotu, który ubiega się o wydanie zezwolenia;
   
   
2. przyczynę ubiegania się o wydanie zezwolenia;
   
   
3. nazwę i adres obiektu oraz cel planowanych czynności,
   
   
4. termin realizacji czynności,
   
   
5. podpis wnioskodawcy lub osoby upoważnionej.
   
   

Z kolei zezwolenie zawiera:

1. imię i nazwisko osoby, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości, a jeżeli osoba jest przedstawicielem podmiotu nazwę i adres tego podmiotu;
   
   
2. nazwę obiektu oraz jego adres;
   
   
3. okres ważności zezwolenia;
   
   
4. imię i nazwisko osoby towarzyszącej z organu władającego obiektem, w której obecności mogą być realizowane dozwolone czynności;
   
   
5. oznaczenie organu właściwego w zakresie ochrony tego obiektu, w tym imię i nazwisko osoby pełniącej funkcję tego organu;
   
   
6. inne informacje mające znaczenie dla rozstrzygnięcia.
   
   

Wydanie zezwolenia następuje w terminie 14 dni od dnia doręczenia wniosku. Zezwolenie przesyła się na adres wskazany we wniosku.

- Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie, a kierownik jednostki organizacyjnej określał będzie między innymi okres ważności zezwolenia - podkreśla mjr Ewa Szulc.

Są też wyjątki.

Tyle przepisy, wynikające z ustawy i rozporządzenia. Prawo jednak nie nadąża za praktyką. Każdy może wejść na Google Street View. Tam mury rawickiego więzienia, w tym powstańczy mural, zobaczymy z każdej strony. 

Wielokrotnie obiekt był także uwieczniany. Są jego tysiące zdjęć czy filmów. W 2017 roku hołd Kazimierzowi Pużakowi oraz ofiarom terroru stalinowskiego - polskim patriotom składał prezydent Andrzej Duda. Przyjechał do Rawicza w przeddzień Narodowego Święta Pamięci "Żołnierzy Wyklętych". Przed ostatnimi wyborami prezydenckimi hołd Kazimierzowi Pużakowi oddał kandydat na głowę państwa - Adrian Zandberg. Nie brakowało uroczystości, w których brali też udział lokalni samorządowcy i mieszkańcy. Nikt o zgodę na fotografowanie nie pytał. Teraz to się zmieni.

Uroczystości patriotyczne przy Zakładzie Karnym w Rawiczu nadal się będą odbywać

- Starostwo Powiatowe w Rawiczu nie było wcześniej informowane o umieszczeniu tabliczek ostrzegających o zakazie fotografowania na murze Zakładu Karnego w Rawiczu. Do Zakładu Karnego w Rawiczu zostało przez nas wysłane zapytanie w tej sprawie - odpisał nam Wydział Oświaty, Promocji i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Rawiczu. - Powiat Rawicki nadal planuje organizację wydarzeń patriotycznych przy tablicach umieszczonych na murach Zakładu Karnego i jeśli będzie konieczność występowania o stosowną zgodę na fotografowanie, będzie takie działania podejmował.

Co planuje gmina Rawicz?

- W związku z planowanymi działaniami promocyjnymi oraz dokumentacyjnymi zwrócimy się do Zakładu Karnego z wnioskiem o wyrażenie stałej zgody na możliwość wykonywania zdjęć podczas uroczystości państwowych organizowanych 1 marca oraz 14 czerwca - przekazało Centrum Informacyjne Burmistrza. - Dodatkowo, osobnym pismem zawnioskujemy o zgodę na wykonanie dokumentacji fotograficznej muralu - zarówno w trakcie jego tworzenia, jak i po zakończeniu prac - w celu promocji miasta i upowszechniania działań o charakterze edukacyjnym i patriotycznym - dodaje. 

Obecnie, w polskim parlamencie trwają prace nad nowelizacją ustawy o obronie Ojczyzny. Czy zakaz fotografowania zniknie lub zmienione zostaną kary za jego złamanie? Przekonamy się w najbliżśzych miesiącach.