Drugie życie rawickich gazet. Krzyca i oberża „Pod czarnym niedźwiedziem”

Najbardziej intrygujące jest pierwsze ogłoszenie, w którym weterynarz Mietzner informuje, że „się tutaj osiedlił”, rozpoczyna leczenie zwierząt domowych, „Zamieszkały w oberzy pod czarnym niedźwiedziem”. Konia z rzędem kto wie, gdzie to było! Może ktoś z Czytelników rozwiąże tę zagadkę?

W drugim ogłoszeniu Oskar Hanisz poleca „Prawdziwą krzycę do siewu”. Podany adres to: „Platz wilhelmowski 567”. Tutaj też są wątpliwości gdzie mieściła się ta firma (sklep?). Prawdopodobnie budynek stał na skrzyżowaniu Plac Wolności z ul. Wazów w stronę więzienia. Tego budynku już nie ma.

O radach co robić „dla wybornej urodzajności zboża” można przeczytać TUTAJ.

Zapomniane zboże naszych przodków

Krzyca to jedno z najstarszych zbóż, które człowiek poznał i uprawiał. Dzisiaj bardzo powoli wraca na stoły w postaci chleba, który zaskakuje walorami smakowymi oraz właściwościami prozdrowotnymi.

To prastare, niemodyfikowane i nieuszlachetnione żyto, przed wiekami siali drwale na leśnych wyrębach i między drzewami. Wykorzystywali krzycę głównie jako siano dla koni pracujących w lesie. Krzyca ma wiele odmian, z których najbardziej rozpowszechnioną w XIX wieku nazwano żytem świętojańskim (wysiew przypadał na św. Jana). Odznacza się dużą wytrzymałością na złą glebę i trudne warunki uprawy. Krzyca jest genetycznie formą żyta ozimego. Charakteryzuje ją zdolność silnego krzewienia się i bujne, grube ziarno. Jednak słabo okryte przez plewy, po dojrzeniu bardzo szybko wysypuje się - należy więc je zbierać jeszcze niezupełnie dojrzałe. Im krzyca jest wcześniej i rzadziej wysiewana, tym bujniej się krzewi, dlatego często wysiewa się ją w mieszankach z innymi, jednorocznymi zbożami.

Krzycę można wysiewać przez cały rok, również jako żyto chlebowe ozime. Sieje się też ziarno jesienią po to, by w następnym roku zebrać nawet do 3 pokosów zielonej masy.

Badania nad wartościami odżywczymi i właściwościami mąki potwierdziły jej prozdrowotne właściwości. Dodanie mąki z krzycy do chleba powoduje dłuższe zachowanie świeżości pieczywa. Ziarniak jest źródłem węglowodanów, tłuszczów, błonnika, witamin, cynku, manganu, potasu i wapnia. Dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka mają, m.in.:

- sterole, które wpływają na przyswajanie cholesterolu z diety, zmniejszają znacząco ryzyko miażdżycy i zawałów,

- wysoka zawartość białka,

- karotenoidy działające przeciwutleniająco i przeciwnowotworowo,

- fitoestrogeny, które mają zdolność obniżania ryzyka występowania nowotworów, przeciwdziałają także chorobie wieńcowej i osteoporozie,

- błonnik pokarmowy, który reguluje perystaltykę jelit oraz zapewnia długotrwałe uczucie sytości po posiłku,

- jod wpływa na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy,

- mąka z żyta krzyca jest też dobra dla diabetyków i osób, które cenią sobie profilaktykę antycukrzycową. Indeks glikemiczny po spożyciu chleba z mąki z krzycy nie rośnie tak gwałtownie, jak w przypadku pieczywa białego.

Źródło: technologia.kpodr.pl