Ozdobne bramy prowadzą na posesje i upiększają miasto

O balkonach można przeczytać Tutaj

Brama (wrota) określana jest jako główne wejście lub wjazd na teren zamknięty, otwór, najczęściej zamykany, umieszczony w określonej budowli (ogrodzeniu, murze, budynku) ujęty w obudowę konstrukcyjno-architektoniczną.

Ze względu na funkcję można rozróżnić następujące bramy:

Warowne, jako element stałych umocnień obronnych, fortyfikacji (np. zamku, twierdzy, murów obronnych). Były stosowane od starożytności do XIX wieku. Taka brama zwykle miała formę warownej baszty o przejściu chronionym broną* i zwodzonym mostem, czasem z samborzem*. Bramy dodatkowo były chronione przedbramiem, z którego wykształcił się barbakan.

Bramy triumfalne wznoszono od XVI wieku, na wzór starożytnych rzymskich łuków triumfalnych.

Bramy w ogrodzeniu stanowiące wjazd na teren fabryki, pałacu, ogrodu, parku itp. Od okresu baroku, bramy w ogrodzeniach stały się ważnym składnikiem kompozycji pałacowo-ogrodowych. Takie ozdobne bramy, wykonane współcześnie, można w Rawiczu dość często zobaczyć

W okresie powstania miasta, do Rawicza, otoczonego fosami, prowadziły cztery bramy miejskie. Około 1840 roku zasypano fosy, zburzono bramy i założono planty. Ich przebieg i kształt określił Jan Sapieha, który w 1707 r. w swym edykcie zagwarantował drewno ze swoich lasów i cegłę z nowo powstałej cegielni na remont i budowę umocnień.

Pierwotnie miasto sięgało od wylotu dzisiejszej ulicy Grunwaldzkiej (z czasem powstała tutaj Brama Wrocławska) do wylotu ul. 3 Maja (Brama Poniecka / Poznańska) oraz od wylotu ul. Wojska Polskiego (okolice Pomnika Żołnierza Polskiego, Brama Wąsoska / Berlińska) do Placu Wolności. Początkowo miasto było otwarte, co oznaczało, że każdy, o dowolnej porze mógł do Rawicza wjechać i z niego wyjechać. Później rozpoczęto otaczanie zabudowy fortyfikacjami.

W 1663 roku ówczesny właściciel grodu, Jan z Bnina Opaliński, polecił rozplanować nowe, bliźniacze miasto, położone na wschód od pierwotnego Rawicza, ale w bezpośrednim sąsiedztwie starej zabudowy. Wytyczono Nowy Rynek (Plac Wolności) i nowe ulice oraz miejsce pod budowę kościoła katolickiego. Z biegiem lat zbudowano kościół i klasztor reformatów, dzisiaj nieistniejący. Stare i nowe miasto zostało otoczone wysokim wałem z ziemi i głęboką fosą. Przy wylocie dzisiejszej ulicy 17 Stycznia pobudowano Bramę Szymanowską / Wilhelmowską.

*Brona - krata drewniana (zwykle okuta żelazem) lub żelazna zamykająca wejście przez bramę w murze obronnym lub zamku. Średniowiecza brona była zawieszona na łańcuchach i unoszona, a w zamkach chroniona mostem zwodzonym i stołpem. Później zastąpiono ją organami, czyli zespołem pionowych belek opuszczanych i podnoszonych oddzielnie. Kiedyś termin ten oznaczał też bramę warowną lub strzeżone przejście graniczne.

Samborze - wieża obronna nad bramą wjazdową. W dawnej Polsce określano tak również pięterka po obu stronach bramy wjazdowej, przeznaczone na mieszkanie wrotnych stróżów, do którego schody prowadziły po wewnętrznej stronie podwórza. Niekiedy samborza takie były uzbrojone.

Źródła: Wikipedia, Janusz M. Hamielec „Wędrując po Rawiczu”