„Puśkarz”, „powrożnik” oraz handel „mięsa i kiszek”

„Wysokiej szlachcie i szanownej publiczności w Rawiczu i okolicy donoszę uniżenie, że w miejscu jako puśkarz osiadłem” - czytamy. Zakład mieścił się na „placu wilhelmowskim” (obecnie Plac Wolności).

Rzemieślnik obiecuje „największą uczciwość jaki i akuratność” i taniość w usługiwaniu”.

Jest i drugie „doniesienie”, dotyczące dostawy „lnu do król. przędzalni”. Zajmował się tym „powrożnik”* na „ulicy wrocławskiej” (obecnie Sienkiewicza).  Z kolei na „ulicy poznańskiej” (obecnie 3 Maja) otwarto „handel mięsa i kiszek”.

*Puszkarz - określenie zawodu funkcjonujące w XV-XVII wieku w Polsce. Zawód zanikł w XIX wieku. W dawnej Rzeczypospolitej puszkarzem nazywano rzemieślnika wyrabiającego broń palną, w szczególności armaty i działa ze spiżu. Nazwa rzemiosła pochodzi od puszki, czyli ogólnego określenia broni palnej używanego w Polsce w XV oraz na początku XVI wieku. Na ziemiach polskich rzemiosło pojawiło się w XV wieku. Największymi ośrodkami produkcji puszkarskiej były Kraków, Gdańsk, a na Śląsku Świdnica. W większości miast puszkarze wchodzili w skład zbiorowych cechów metalowych. W latach 1622 - 1631 powstał w Gdańsku odrębny cech puszkarzy, rusznikarzy i łożowników, zwanych także szychterzami. W czasach późniejszych nazwa zawodu przeszła na obsługujących działa artylerzystów. Puszkarze zajmowali się wówczas nakierowaniem i strzelaniem z dział[, w szczególności bombard. Do ich obowiązków należało także ładowanie prochem, czyszczenie i przygotowywanie dział do nabicia[6]. W średniowieczu żołd wyszkolonego w obsługiwaniu działa puszkarza należał do najwyższych w ówczesnej wojskowości, przewyższając nawet zapłatę dla zaciężnego kopijnika w pełnej zbroi.

Współcześnie terminu puszkarstwo używa się wymiennie z rusznikarstwem, a także z takimi pojęciami jak: rzemiosło artystyczne, odlewanie i obróbka przedmiotów z brązu, spiżu, miedzi i mosiądzu oraz z terminem ludwisarstwo.

Ludwisarz (brązownik) - rzemieślnik odlewający z brązu, miedzi, mosiądzu lub spiżu dzwony, lufy do dział, posągi, świeczniki i przedmioty codziennego użytku. Ludwisarstwo powstało w XIII wieku. W XIX wieku rozpoczął się upadek tego rzemiosła w związku z rozwojem przemysłu metalurgicznego. Współczesne ludwisarstwo jest rzemiosłem artystycznym. Nadal dostarcza dzwony do świątyń. Nieliczni już ludwisarze zajmują się głównie odlewem przedmiotów ozdobnych typu: świeczniki, lichtarze, kinkiety, klamki, popielniczki, ozdoby do uprzęży konnych.

*Powroźnictwo - rzemiosło wykonywane przez powroźnika, polegające na produkcji lin i powrozów poprzez splatanie lub skręcanie kilku oddzielnych sznurów; najczęściej z pasów skóry lub włókien konopi, sizalu, manili, juty i innych. Powroźnictwo było rzemiosłem rozpowszechnionym, bowiem sznurów i lin używano w wielu dziedzinach życia, jednak rozwijało się najbardziej dynamicznie tam zwłaszcza, gdzie towarzyszyło szkutnictwu. W 1526 roku w dawnej gdańskiej stoczni zatrudnionych było 253 cieśli i 15 powroźników. Uprawianie tego rzemiosła uważane było za przywilej, a zgoda była zazwyczaj uzależniona od decyzji władz miejskich. Produkcja fabryczna wyparła to rzemiosło w XIX i XX wieku