Dla zdrowia jedzcie pyry w każdej postaci!

Autor informacji powołuje się na doświadczenia, którymi podzielił się „Posiedziciel Dóbr Pan Beerend z Saxonii”. Twierdzi, że „kartofle na kiepskiej roli 200, a na dobrej 4 - 500 Ctr. Na pruskę Morgę wydają”. Chyba zakradł się błąd, raczej chodzi o 400 cetnarów.

Problemem jest też określenie „pruska morga”. W Polsce w XVI - XVIII w. stosowano morgę chełmińską (ok. 0,56 ha), w Królestwie Polskim (1819 - 49) - morgę nowopolską (0,5598 ha), stosowano też morgę pruską dużą (0,5673 ha), morgę pruską małą (0,2553 ha).

Obecnie plony ziemniaków wynoszą około 300 dt/ha (decytona/hektar czyli dawny kwintal/hektar, kwintal = 100 kg). Wynika z tego, że w artykule z Rawicko-Krobskiego Dziennika Powiatowego chodzi o morgę pruską dużą.

Co trzeba, według autora artykułu, robić, by takie plony osiągnąć? Jesienią należy zaorać pole „w 4 radlonki”, bronować, a wiosną nagnoić i „na tę mierzwę bezpośrednio ziemniaki sadzić”. Potem „zawlec masz lecz tak tylko by radlonki niezupełnie były przysypane”. Jak ziemniaki wzejdą lekko należy je wybronować i czynność potworzyć, gdy pojawią się chwasty.

Trochę ciekawostek o ziemniakach

Ziemniak należy do rodziny psiankowatych. Nazwa „ziemniak” odnosi się tak do całej rośliny, jak i do jej jadalnych, bogatych w skrobię bulw pędowych, z powodu których ten gatunek uprawia się na skalę masową. Roślina wywodzi się z Ameryki Południowej, gdzie zaczęto ją uprawiać już tysiące lat temu. Ziemniak został przywieziony do Europy w końcu XVI wieku, a w ciągu następnych stuleci stał się jednym z podstawowych składników jadłospisu na całym świecie. W 2009 roku był czwartą pod względem wielkości produkcji rośliną uprawną (po kukurydzy, ryżu i pszenicy).

W wyniku setek lat krzyżowania i sztucznej selekcji powstało ponad tysiąc odmian uprawnych ziemniaka.

Gatunek ze względu na swe znaczenie i popularność znany jest w Polsce pod licznymi nazwami lokalnymi:

kartofel (z niem. Kartoffel) – w całym kraju, zwłaszcza etnolekt śląski,

barabola – dialekt południowokresowy (gwara lwowska),

bulba – dialekt południowokresowy (gwara lwowska), gwara mazurska

bùlwa – język kaszubski, gwara mazurska,

grula – gwara góralska, wschodnie Podhale,

компера (czyt. kompera) – język łemkowski,

perka – (dawniej),

pyra – gwara poznańska,

rzepa – Orawa, zachodnie Podhale,

swapka – Orawa

ziymniok – Śląsk Cieszyński,

zimjok – gwara sądecka.

Źródło: Wikipedia

Co jeszcze można ciekawego powiedzieć o ziemniakach?

W Polsce ziemniaki są głównym źródłem witaminy C.

1. Ziemniaki są niskokaloryczne. 100 g ugotowanych ziemniaków to niecałe 80 kcal. Taka sama ilość ugotowanego makaronu ma dwa razy więcej kcal. Bardzo ważne jest w jakiej postaci będą spożywane. Ugotowane lub pieczone w mundurkach będą najmniej kaloryczne. Dodatek masła i mleka do tłuczonych ziemniaków znacznie podniesie ich kaloryczność. Najwyższą wartość energetyczną będą miały ziemniaki smażone w głębokim tłuszczu.

2. Ziemniaki dostarczają do organizmu błonnik i białko. Najwięcej błonnika zawiera skórka oraz jej okolice, dlatego najkorzystniej i najzdrowiej jest przygotowywać je w mundurkach. Większość produktów pochodzenia roślinnego zawiera znikome ilości białka. W przypadku ziemniaków zawartość ta jest wyższa niż u innych warzyw. Dodatkowo białko ziemniaka jest jakościowo bardzo zbliżone do białka sojowego, które jest uznawane za najbardziej wartościowe białko roślinne.

3. Witaminy i składniki mineralne w ziemniakach. Ziemniaki są dobrym źródłem wspomnianej już witaminy C. Ogólna zawartość witaminy w ziemniakach nie jest zbyt wysoka (są znacznie lepsze źródła np. papryka, natka pietruszki, porzeczki, owoce dzikiej róży czy acerola), ale typowa ilość spożywana podczas obiadu może pokryć całodzienne zapotrzebowanie na tę witaminę. Największą zawartością witaminy C charakteryzują się młode ziemniaki. Podczas przechowywania jej ilość stopniowo się zmniejsza. Oprócz witaminy C w bulwach ziemniaka obecne są również witaminy z grupy B, które korzystnie wpływają na przemiany metaboliczne oraz układ pokarmowy i nerwowy.

Oprócz witamin ziemniaki zawierają również składniki mineralne takie jak magnez, potas, fosfor, wapń, żelazo, sód i cynk. Są one odpowiedzialne za prawidłową pracę układu pokarmowego, niwelują negatywne skutki stresu, poprawiają kondycję skóry, zapobiegają skurczom mięśni oraz wspomagają wzrok.

4. Ziemniaki łagodzą ból i poparzenia. Ugotowane i rozgniecione bulwy z powodzeniem można stosować jako okłady na bolące miejsca. Jeszcze ciepłe należy włożyć do płóciennego woreczka i przyłożyć na bolące miejsce. Ziemniaczane okłady są skuteczne przy bólach reumatycznych, a także przy bólach brzucha i ucha.

W przypadku migreny pomogą okłady z surowych ziemniaków pokrojonych w plastry i przyłożonych do skroni. Okłady można stosować również na zasinione miejsca, ponieważ przyspieszają ich znikanie. Z ziemniaków można przygotować jeszcze maseczkę, którą można stosować na poparzenia, wypryski i trądzik, odmrożenia, a nawet na liszaje.

5. Ziemniaki, a choroby. Ze względu na wysoką strawność i wartość odżywczą gotowanie ziemniaków jest polecane zarówno osobom chorym jak i wracającym do zdrowia po różnych chorobach. Szczególnie dotyczy to osób cierpiących na schorzenia układu pokarmowego. W medycynie naturalnej wrzody żołądka, nadciśnienie oraz artretyzm leczy się poprzez regularne spożywanie soku z surowego ziemniaka. Uważa się, że wywar z gotowanych ziemniaków ze skórką lub z samych obierek skutecznie rozpuszcza kamienie nerkowe i żółciowe.

Źródło: akademiasmaku.pl